آیا استرالیا یک کشور است؟ (قسمت اول) - وبلاگ سفر و گردشگری

به گزارش وبلاگ سفر و گردشگری، استرالیا کشوری جزیره ای، گسترده و منحصر به فرد است که با عنوان قاره خود نیز شناخته می گردد. در ادامه همراه خبرنگاران باشید تا بیشتر با ماهیت این ناحیه آشنا شویم.

بیشتر مردم از این که در چه کشور و چه قاره ای زندگی می نمایند، آگاه هستند. اما چه تفاوتی بین یک کشور و یک قاره وجود دارد؟ قاره معمولا به خشکی بسیار بزرگی گفته می گردد که به وسیله اقیانوس های مختلف جدا شده باشد. بعضی از قاره ها نیز با دیگر عوامل جغرافیایی یا اجتماعی تفکیک می شوند. تفکیک جغرافیایی ممکن است یک منطقه کوچکی را تشکیل دهد، اما تفکیک اجتماعی می تواند بر اساس فرهنگ مشترک باشد.

قوانینی که موجب معین قاره ها می شوند، ثابت نیستند. در حال حاضر 7 قاره مختلف در جهان وجود دارد؛ آمریکای شمالی، آمریکای جنوبی، آفریقا، اروپا، آسیا، جنوبگان و استرالیا. البته بعضی معتقدند که آمریکای شمالی و جنوبی، یک قاره محسوب می شوند که با این حساب، 6 قاره در جهان وجود خواهد داشت. گروه دیگری با استنباط به نظریه یک قاره بزرگ، بر این باورند که تنها 4 قاره روی کره زمین وجود دارد که عبارتند از: آمریکا، آفرو-اوراسیا، جنوبگان و استرالیا.

با این حال، یک کشور، یک موجودیت سیاسی فرق دارد. در بیشتر موارد، هر کشور دارای مرزهایی معین است که در نتیجه پدیده های جغرافیایی مانند رودخانه ها، کوهستان ها یا حد و حدود فرهنگی معین می گردد. اساس نامه ها و نیز معاهده های مختلف موجب شکل گیری مرزهای کشورهای گوناگون می گردد. طبق آخرین آمار و ارقام، 206 کشور مستقل در جهان وجود دارد.

آیا استرالیا یک قاره است؟

استرالیا از سرزمین استرالیا، تاسمانی، سرام، گینه نو، گاهی جزیره تیمور و جزایر اطراف آن تشکیل شده است. استرالیا با 7,686,850 کیلومتر مربع مساحت، کوچکترین قاره جهان بوده و کم جمعیت ترین قاره جهان نیز محسوب می گردد. جزایر اطراف استرالیا با فلات قاره به این قاره متصل شده اند که شامل فلات قاره ساحول و تنگه باس می گردد. تقریبا نیمی از فلات قاره استرالیا در عمق 48 متری یا پایین تر واقع شده است.

نکته: فلات قاره به سطح شیب دار ملایم بستر آب های کم عمق دریاها گفته می گردد که از انباشت توده های شن ساحل ایجاد شده و با شیبی ملایم به سوی اعماق اقیانوس ادامه می یابد و به طور معمول تا عمق دویست متری ادامه پیدا می نماید.

زمین شناسی استرالیا

اگر بخواهیم به لحاظ زمین شناسی صحبت کنیم، قاره استرالیا بر روی صفحه هند-استرالیا واقع شده است. این صفحه زمین ساختی، تقریبا 96 میلیون سال پیش از ابرقاره گندوانا جدا شد. این صفحه از جنوبگان جدا شده و به سمت شمال حرکت کرد. در حدود ده هزار سال پیش از میلاد مسیح، یعنی هنگام انتها عصر یخبندان پیشین، ذوب شدن یخ ها موجب بالا آب سطح آب اقیانوس ها شد.

افزایش سطح آب اقیانوس ها و دریاها در نهایت به شکل گیری تنگه باس منجر شد که خود موجب جدایی تاسمانی از خشکی اصلی اش (استرالیا) شد. تقریبا دو الی چهار هزار سال بعد، وقوع چندین سیل، گینه نو و جزایر آرو را تشکیل داد که اکنون در نواحی شمالی استرالیا واقع شده اند. استرالیا تنها قاره جهان است که خبری از کوهستان های آتشفشانی فعال در آن وجود ندارد. با گذشت زمان، صفحه زمین ساختی استرالیا-گینه نو با صفحه زمین ساختی اوراسیا برخورد کرد. این برخورد یا تصادف، موجب شکل گیری کوهستان های گینه نو و جزایر والاسئا شد.

گوناگونی زیستی استرالیا

حرکت صفحه زمین ساختی هند-استرالیا به سمت شمال موجب خنک شدن هوای جهانی شد. در حالی که آب وهوای دیگر قاره های جهان در حال سرد شدن بود، استرالیا به استوا نزدیک می شد که همین موضوع موجب خنثی شدن تغییرات جوی در این قاره شد. این ثبات آب وهوایی به گیاهان و جانوران مختلف استرالیا اجازه داد تا تحت شرایط زیستی خاصی تکامل یابند. بعلاوه دورافتادگی استرالیا نیز از ورود دیگر جانداران به این قاره جلوگیری کرد که خود زمینه را برای رشد و نمو گونه های موجود در آن، بدون هیچ رقیبی فراهم کرد.

از آنجایی که هیچ گونه کوه آتشفشانی و یخچال طبیعی در استرالیا وجود نداشت، خاک این سرزمین سالم بوده و توانست مواد مغذی را به خود جذب کند. مقدار باروری و حاصلخیزی بالای خاک استرالیا به گوناگونی گیاهان و نیز تکامل گونه های مختلف جانوری آن در کنار هم منجر شد. جزایر والاسئا به قدری به جنگل های بارانی جنوب شرقی آسیا نزدیک بودند که بعضی از گونه های گیاهی این مکان توانستند وارد گینه نو نیز شوند. با این حال، تنگه های اقیانوس ها بسیار بزرگ بودند که اجازه مهاجرت پستانداران را نمی داد.